เกริ่นนำ
ตลาด Forex (Foreign Exchange Market) หรือที่รู้จักกันในชื่อ ตลาดแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ เป็นตลาดการเงินที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีการซื้อขายเงินตราระหว่างประเทศตลอด 24 ชั่วโมงทุกวัน ยกเว้นวันหยุดสุดสัปดาห์ บทความนี้จะพาคุณย้อนดูถึงต้นกำเนิดและวิวัฒนาการของ Forex จนถึงยุคปัจจุบัน
1. จุดเริ่มต้น: ระบบแลกเปลี่ยนสินค้าและเงินตราแรกเริ่ม
ในยุคโบราณ การค้าขายระหว่างชนเผ่าหรือประเทศต่าง ๆ ใช้ ระบบแลกเปลี่ยนสินค้า (Barter System) เป็นหลัก แต่ระบบนี้มีข้อจำกัด เช่น ความยากลำบากในการหาสินค้าที่มีมูลค่าเท่ากันเพื่อแลกเปลี่ยน จึงเกิดการใช้โลหะมีค่า เช่น ทองคำและเงิน มาเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน
2. กำเนิดระบบเงินตรา: การใช้เหรียญและธนบัตร
สมัยโรมันและจีน: เริ่มมีการผลิตเหรียญเงินและเหรียญทองที่มีมูลค่ากำหนดชัดเจน
ยุคกลาง: ระบบธนาคารในยุโรปเริ่มเกิดขึ้น โดยธนาคารออกเอกสารแสดงสิทธิ์ (ที่เป็นต้นกำเนิดของธนบัตร) เพื่อใช้แทนการพกพาโลหะมีค่าจำนวนมาก
3. ระบบมาตรฐานทองคำ (Gold Standard)
ในช่วงศตวรรษที่ 19 ประเทศต่าง ๆ เริ่มใช้ ระบบมาตรฐานทองคำ โดยแต่ละสกุลเงินถูกกำหนดค่าไว้ด้วยทองคำ เช่น 1 ปอนด์อังกฤษสามารถแลกเปลี่ยนเป็นทองคำได้ในน้ำหนักที่กำหนด ระบบนี้สร้างความเชื่อมั่นในค่าเงินและเสถียรภาพทางการเงินระหว่างประเทศ
จุดสิ้นสุดของระบบมาตรฐานทองคำ:
เมื่อเกิดสงครามโลกครั้งที่ 1 และ 2 หลายประเทศประสบปัญหาทางเศรษฐกิจ ทำให้ต้องละทิ้งระบบมาตรฐานทองคำ และเริ่มใช้ระบบเงินตราแบบลอยตัวแทน
4. ระบบ Bretton Woods (1944)
ในปี 1944 มีการประชุมที่เมือง Bretton Woods ประเทศสหรัฐอเมริกา เพื่อสร้างระบบการเงินโลกใหม่ โดยมีข้อกำหนดหลัก ๆ ได้แก่:
- ค่าเงินทุกสกุลจะผูกกับ ดอลลาร์สหรัฐ (USD) ซึ่งมีการกำหนดมูลค่าไว้ด้วยทองคำ (1 ออนซ์ = 35 ดอลลาร์)
- การตั้ง กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) และ ธนาคารโลก (World Bank) เพื่อสนับสนุนเสถียรภาพทางการเงิน
ปัญหาของระบบ Bretton Woods:
ในปี 1971 สหรัฐฯ ยกเลิกการผูกมูลค่าดอลลาร์กับทองคำ เนื่องจากปริมาณทองคำสำรองไม่เพียงพอ ทำให้ระบบนี้ล่มสลาย
5. การเกิดขึ้นของระบบเงินตราแบบลอยตัว (Floating Exchange Rates)
หลังจากปี 1971 ประเทศต่าง ๆ เริ่มเปลี่ยนมาใช้ ระบบเงินตราแบบลอยตัว ซึ่งค่าเงินถูกกำหนดโดยอุปสงค์และอุปทานในตลาด การเปลี่ยนแปลงนี้ทำให้ตลาด Forex เริ่มมีความสำคัญมากขึ้น เนื่องจากประเทศต้องการปรับอัตราแลกเปลี่ยนให้เหมาะสมกับเศรษฐกิจ
6. การเกิดขึ้นของตลาด Forex สมัยใหม่
ช่วงปี 1990: ด้วยการพัฒนาของเทคโนโลยีและอินเทอร์เน็ต การซื้อขาย Forex กลายเป็นเรื่องง่ายขึ้น
แพลตฟอร์มออนไลน์: โบรกเกอร์ Forex เริ่มให้บริการแพลตฟอร์มซื้อขายที่สามารถเข้าถึงได้ผ่านคอมพิวเตอร์และสมาร์ทโฟน
การเปิดเสรีทางการเงิน: ธนาคารกลางและรัฐบาลในหลายประเทศลดข้อจำกัดทางการเงิน ส่งเสริมการลงทุนและซื้อขายในตลาดแลกเปลี่ยนเงินตรา
7. ตลาด Forex ในปัจจุบัน
มูลค่าการซื้อขาย: ตลาด Forex มีมูลค่าการซื้อขายรายวันสูงถึงประมาณ 7.5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ (2022)
ผู้เข้าร่วมในตลาด: นักลงทุนรายย่อย, ธนาคารกลาง, บริษัทข้ามชาติ, และกองทุนเพื่อการลงทุน
สภาพคล่อง: Forex มีสภาพคล่องสูงเนื่องจากเปิดทำการตลอด 24 ชั่วโมง 5 วันต่อสัปดาห์
นวัตกรรม: การใช้ ปัญญาประดิษฐ์ (AI), อัลกอริทึม และ โรบอตเทรด ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการเทรด
บทสรุป
ตลาด Forex เติบโตและเปลี่ยนแปลงตามวิวัฒนาการของเศรษฐกิจโลก ตั้งแต่ระบบแลกเปลี่ยนสินค้า ระบบมาตรฐานทองคำ ไปจนถึงระบบเงินตราแบบลอยตัว ปัจจุบัน Forex ไม่เพียงแต่เป็นตลาดของสถาบันการเงินใหญ่ ๆ เท่านั้น แต่ยังเป็นพื้นที่ที่นักลงทุนรายย่อยสามารถเข้ามาแสวงหาโอกาสและกำไรได้ผ่านแพลตฟอร์มที่ทันสมัย เช่น MT4, MT5, TradingView, cTrader, NinjaTrader, ZuluTrade, eToro, Interactive Brokers, Robinhood
ตลาด Forex ยังคงเป็นหัวใจสำคัญของระบบการเงินโลก และจะยังคงเติบโตต่อไปในอนาคตด้วยการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและเศรษฐกิจโลก
อ้างอิง
Madura, J. (2021). International Financial Management. South-Western College Publishing.
- หนังสือที่อธิบายเกี่ยวกับระบบการเงินระหว่างประเทศ รวมถึงตลาด Forex และวิวัฒนาการทางการเงิน
Krugman, P., & Obstfeld, M. (2020). International Economics: Theory and Policy. Pearson.
- อธิบายรายละเอียดเกี่ยวกับระบบ Bretton Woods และระบบอัตราแลกเปลี่ยนเงินตรา
Investopedia.
- History of Forex
- เว็บไซต์ที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับต้นกำเนิดและวิวัฒนาการของตลาด Forex
Bank for International Settlements (BIS).
- Triennial Central Bank Survey
- รายงานสถิติเกี่ยวกับมูลค่าการซื้อขายในตลาด Forex ระดับโลก
International Monetary Fund (IMF).
- History of the Bretton Woods System
- อธิบายการเกิดและการล่มสลายของระบบ Bretton Woods
Wikipedia.
- History of Foreign Exchange Market
- แหล่งข้อมูลสรุปประวัติศาสตร์ Forex ตั้งแต่ยุคแรกเริ่มจนถึงปัจจุบัน
DailyFX.
How Forex Began
บทความที่เน้นเรื่องจุดเริ่มต้นของตลาด Forex และการพัฒนามาจนถึงปัจจุบัน